Kolestrol İlacının Mucidi Hayatını Kaybetti
Kolesterol düşürücü statinleri keşfiyle tanınan ve koroner kalp hastalığının tedavisinde önemli bir rol oynayan Japon biyokimyacı Endo Akira hayatını kaybetti.
Endo, 1933 yılında Akita eyaletinde doğdu ve Tohoku Üniversitesi Tarım Fakültesinden mezun oldu. Mezuniyetinin ardından ulusal bir eczacılık firmasında çalışmaya başladı. 1970’lerin başında Endo, arterlerin sertleşmesine yol açan kolesterolü düşürmeye yönelik ilaçlar geliştirmeye başladı. Bu araştırmalar sonucunda, 1973’te statin adı verilen bir maddenin kolesterol üretimini engellediğini ve kandaki kolesterol seviyesini önemli ölçüde azalttığını keşfetti.
Endo’nun keşfi, kalp hastalıklarının tedavisinde önemli bir dönüm noktası oldu. Statinler, kalp krizi ve felç riskini önemli ölçüde azaltarak milyonlarca insanın hayatını kurtardı.
Endo’nun keşfinin ürünü olan ilk statin ilacı 1987 yılında ABD’de piyasaya sürüldü. İki yıl sonra ise Japonya’da da satışa sunuldu.
Statinler, bir zamanlar dünyanın en çok satan ilacı olarak nitelendiriliyordu.
Endo, statinlerin keşfiyle birçok prestijli ödül kazandı. 2008’de ABD’de “Laskar Ödülü” ve 2017’de Kanada “Gairdner Uluslararası Ödülü” dahil olmak üzere birçok ödüle layık görüldü.
2011 yılında Japonya’da “Kültürel Liyakat Kişisi” olarak onurlandırıldı.
Bir zamanlar profesör olarak ders verdiği Tokyo Tarım ve Teknoloji Üniversitesi’nde “Seçkin Profesör Emeritus” olarak görev yaptı.
